Δευτέρα 27 Ιουνίου 2011

Η Ευρωπαϊκή προοπτική των νησιών.


Βασίλης Μαργάρας, Περιφερειακός Σύμβουλος Μυκόνου με το συνδυασμό του Γιάννη Μαχαιρίδη
Η Ευρωπαϊκή διάσταση της νησιωτικότητας αποτέλεσε αντικείμενο εργασίας του Συνέδριο:  ‘Σχεδιάζοντας το μέλλον των Ευρωπαϊκών Νησιών Προκλήσεις – Νέες Στρατηγικές’ που οργανώθηκε από το Υπουργέιο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας στην Τήνο στις 10 Ιουνίου. Αντικείμενο του Συνεδρίου ήταν η ενημέρωση και διαβούλευση των εμπλεκομένων φορέων στη διαμόρφωση της Νέας Στρατηγικής
για τις Περιφέρειες της Ευρωπαικής Ένωσης και της Πολιτικής Συνοχής μετά το 2013, σχετικά με το μέλλον των Ευρωπαικών νησιών.
Κατά την διάρκεια του συνεδρίου παρουσιάστηκαν πιλοτικές πρωτοβουλίες για τον σχεδιασμό ‘πράσινων’ νησιων με ελάχιστους ρύπους τα οποία και πρέπει να αποτελέσουν παράδειγμα προς μίμηση για όλα τα νησιά. Αν τέτοιες πρωτοβουλίες πετύχουν τότε τα πράσινα νησιά ποιότητας θα αποτελέσουν σημείο αναφοράς για όλη την Ευρώπη.
Επίσης, η ιδέα της ΄ελκυστικότητας’ η οποία παρουσιάστηκε από τον Καθηγητή κ. Σπιλάνη δίνει έμφαση στα δυνατά σημεία των νησιών μας και μπορεί να αποτελέσει μια ιδιαίτερη αντιπρόταση αισιοδοξίας στην μιζέρια των ημερών μας.
Επιπλέον, συζητήθηκε η πιθανότητα να συμπεριληφθούν οι νησιωτικές Ευρωπαϊκές Περιφέρειες στον προτεινόμενο από την Επιτροπή ‘ενδιάμεσο στόχο μετάβασης’, που θα διασφαλίζει αυξημένους πόρους και τύπους δράσεων προς υλοποίηση, με ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη των νησιών. Τονίστηκε όμως από όλους τους ομιλητές ότι ένα τέτοια εγχείρημα δεν είναι εύκολο μιας και προσκρούει σε πολλές αντιδράσεις από εκπροσώπους Βορειο-Ευρωπαϊκών χωρών.
Ωστόσο, οποιαδήποτε ευνοϊκή μελλοντική ρύθμιση δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα που προκύπτουν από την νησιωτικότητα. Πρέπει ως νησιώτες να ζητήσουμε επίμονα την εφαρμογή στην χάραξη των Ευρωπαϊκών πολιτικών του άρθρου 174 της Συνθήκης της Λισαβόνας, το οποίο αναγνωρίζει τις υπαρκτές και ποικίλες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα νησιά.
Η νησιωτικότητα πρέπει να γίνει λέξη καθημερινή στο λεξιλόγιο των Βρυξελλών και οι ιδιαίτερες ανάγκες των νησιών πρέπει να αναφέρονται σε όλες τις πρωτοβουλίες και πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να συμβάλλουν όλες οι ελληνικές δυνάμεις που εδρεύουν στην Ευρω-πρωτεύουσα. Ωστόσο ένα τέτοιο εγχείρημα δεν είναι εύκολο και απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσπάθεια μιας και το συντηρητικό και λαϊκίστικο πολιτικό περιβάλλον που αυτή τη στιγμή επικρατεί στην Ευρώπη δεν είναι φιλικό σε τέτοιες ιδέες. Ωστόσο με υπομονή και επιμονή θα καταφέρουμε να αντιστρέψουμε το αρνητικό αυτό κλίμα. 
Αξίζει να σημειωθεί  ότι η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου έχει ήδη ξεκινήσει μια νέα προσέγγιση στα Ευρωπαϊκά θέματα με συγκεκριμένες της δράσεις (π.χ. συνεργασία με άλλες Ευρωπαϊκές Περιφέρειες, συμμετοχή σε Ευρωπαϊκά συνέδρια και διαβουλεύσεις). Το Στρατηγικό και Επιχειρησιακό Σχέδιο που εκπονείται από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου θα δώσει επίσης μεγάλη έμφαση στις πολιτικές της ΕΕ (για παράδειγμα την στρατηγική Ευρώπη 2020). Ωστόσο πρέπει να εντατικοποιήσουμε τις προσπάθειες μας σε Ευρωπαϊκό επίπεδο για να εισακουστούν τα προβλήματα των νησιών.
Οι στόχοι της Ευρωπαϊκής στρατηγικής 2020 πρέπει να αποτελέσουν εφαλτήριο διεκδικήσεων. Πρέπει από την πλευρά μας να τονίσουμε ότι δεν μπορούν οι στόχοι της στρατηγικής αυτής για την έρευνα, το περιβάλλον, την καινοτομία και την εκπαίδευση να εκπληρωθούν σε καιρούς σκληρής μνημονιακής λιτότητας. Πρέπει λοιπόν να διεκδικήσουμε αυξημένους πόρους για την εκπλήρωση τους.
Τελικός μας  στόχος πρέπει να είναι η κατοχύρωση ενός ειδικού ‘προνομιακού καθεστώτος’ για το Αιγαίο όπως ακριβώς έχουν και οι Outermost περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Υπουργών Γεωργίας για τα αγροτικά προϊόντα του Αιγαίου (Απρίλιος 2011) αναγνωρίζει το ειδικό πλαίσιο των προϊόντων του Αιγαίου. Είναι  μια επιπλέον θετική απόφαση την οποία και πρέπει να εκμεταλλευτούμε για την δημιουργία καθεστώτος προνομιακής μεταχείρισης για τα νησιά μας.

Βασίλης Μαργάρας
Ερευνητής Ευρωπαϊκών Επιστημών
Περιφερειακός Σύμβουλος Μυκόνου με τον συνδυασμό  του Γιάννη Μαχαιρίδη

Δεν υπάρχουν σχόλια: