Αναδρομές

Δημήτριος Η. Προμπονάς
Είχε τότε εκδηλώσει να είναι υποψήφιος ο γνωστός φαρμακοποιός Αθηνών Δημήτριος Προμπονάς από το Φιλώτι, ο οποίος τελικά δεν μπήκε στο συνδυασμό στις εκλογές του 1915. Στις Αθηναϊκές εφημερίδες της 20ης Απριλίου 1915 δημοσιεύτηκε επιστολή 300 Ναξίων της Αθήνας, αλλά και τοπικών παραγόντων, που ζητούσαν από την ηγεσία του κόμματος των Φιλελευθέρων να είναι υποψήφιος στη Νάξο ο Δ. Προμπονάς «…επιθυμούμεν όπως εις το εξής η πατρίς μας Νάξος αντιπροσωπεύηται εν τω Κοινοβουλίω υπό γνησίου Ναξίου και ουχί Παρίων. Παρακαλούμεν όπως εις τον συνδυασμόν του Κόμματος προσληφθή εκ Νάξου ο εκ των σπλάχνων του λαού προερχόμενος, εκ του μηδενός αυτοδημιουργηθείς ένθερμος πατριώτης, υποστηρικτής και προστάτης των λαϊκών τάξεων κ. Δ. Προμπονάς, φαρμακοποιός, ιατρός, βιομήχανος, υποστηριζόμενος υφ’ ημών καθώς και υπό των σπουδαιοτέρων εν Νάξω πολιτικών παραγόντων και τέως δημάρχων και προέδρων κοινοτήτων και υπό σύμπαντος του Ναξιακού λαού…» και καταλήγουν με την προειδοποίηση ότι «εν εναντία περιπτώσει θα υποστηρίξωσι των κ. Πρωτοπαπαδάκην…»
Ο ίδιος ο Δ. Προμπονάς, με επιστολή του στον Ελ. Βενιζέλο στις 24-04-1915 κατηγορεί το Σ. Παπαβασιλείου ότι αδιαφορεί για το συμφέρον του Κόμματος που το θεωρεί ατομικό του τιμάριο, ενώ έβαλε στο συνδυασμό και δεύτερο Παριανό υποψήφιο «…ανήκοντα εις την χορίαν της καταλυθείσης φαυλοκρατίας…» και δηλώνει ότι ο ίδιος υπήρξε ανέκαθεν ακραιφνής βενιζελικός και ότι είχε αναρτήσει έξω από το φαρμακείο του στην Ομόνοια πελώρια εικόνα με το Ρήγα Φεραίο και το Βενιζέλο με το ρητό «Ρήγας ο σπείρας, Βενιζέλος ο θερίσας…»
Εφ. «Μάσκα», Δεκέμβρης 2009

Απαγόρευση για τους Κρήτες φυγάδες
Η Νάξος απετέλεσε περιοχή ομαδικώς εκ Κρήτης αποχωρήσεως, η οποία επέφερε αλλοίωση του πληθυσμού της, πράγμα το οποίο ανησύχησε τας Τουρκικάς αρχάς με αποτέλεσμα ο Γαζή Χουσείν την 20η Απριλίου 1797 εξαπολύσει διαταγή προς τους αποδεχόμενους τους Κρήτας φυγάδας νησιώτας, όπως στο μέλλον να μη δέχονται τούτους, αλλά να παραδώσουν όσους τυχόν εξ αυτόν κατέφυγον εις τας νήσους…
Βλ. «Εποικισμοί εις το Κυκλαδικόν πολύνησον» Ιακ. Καμπανέλης, Εφ. «Κυκλαδική» 10-08-2007, σελ. 9

Πρόοδος προς τα πίσω
Εις την πόλιν της Νάξου επίκειται η τοποθέτησης μαγνητικών τηλεφώνων, κατόπιν της τοποθετήσεως του δικτύου συνδέσεως. Ως γνωστόν, τα «μαγνητικά τηλέφωνα» ανήκουν πλέον σε μια πολύ παληά εποχή, εποχή που δεν έχει σχέσιν με την σημερινήν, όπου το αυτόματο τηλέφωνο το έχει εκπορθήση τελείως και το έχει πετάξει πραγματικά στα σκουπίδια. Εν τούτοις τη Νάξο τη φέρνουν πίσω και στον τομέα αυτό και την καθηλώνουν εις απηρχαιωμένας και απαραδέκτους δια τον σημερινόν άνθρωπον μορφάς τηλεπικοινωνίας.
Εφ. «Ναξιακά Χρονικά», Α.Φ. 5/31-03-1960

Οι ευγενείς στα κτήματα …στην εξοχή
…Μετά το Πάσχα αι οικογένειε των ευγενών μετέβαινον εις τα εν τοις χωρίοις κτήματα αυτών και επανήρχοντο κατά τον Σεπτέμβριον. Και κατά την έξοδον και κατά την επάνοδον η μεν Κυρία ίππευεν μίαν ίππον και επροπορεύετο, είτε τα μέλη της οικογένειας, είτε ο πατήρ. Συνωδεύοντο δε από τριάκοντα ή τεσσαράκοντα υπηρέτας, υπηρετρίας και καλλιεργητάς των κτημάτων αυτών, ιππεύοντας οι μεν όνους, οι δε πεζοί. Απαντες ούτοιέφερον χρειώδη της οικογενείας, άλλοι ιμάτια άλλοι χειρόμακτρα, έπιπλα και λοιπά, και ούτως επορεύοντο εν πομπή και παρατάξει. Η συνήθεια αύτη κατά τι επικρατεί μέχρι σήμερον, αναφέρεται δε και από τον Bruzen de la Martiniern tom.
Βλ. άρθρο του Ιωαν. Ν. Δελα-Ρόκκα «Άγνωστα έθιμα της εποχής της Ενετοκρατίας στη Νάξο», περ. «Ναξιακά», τ.8/9, Μάιος –Αύγουστος 1986