Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 2014

Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΝΑΞΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ

Σαν σήμερα, 13 Οκτωβρίου και μέχρι τις 15 Οκτωβρίου 1944,τμήματα του ιερού λόχου(Α' μοίρα) σε συνεργασία με ομάδα του ΕΑΜ, του στρατιωτικού συνδέσμου(που τον αποτελούσαν μόνιμοι και έφεδροι αξιωματικοί), και πολλούς ντόπιους κατοίκους, απελευθερώνουν την Νάξο ύστερα από τριήμερο σκληρό αγώνα με
τους Γερμανούς και συλλαμβάνουν 69 αιχμαλώτους.


ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΝΑΞΟΥ ΑΠ’ ΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΚΑΤΟΧΗ
Δημοσιεύτηκε από τον/την Κωμιακή & Απόλλωνας Νάξου 
συμμαχικές αεροπορικές και ναυτικές επιδρομές εναντίον γερμανικών στόχων στις κεντρικές Κυκλάδες την περίοδο 1943-1944[1]
γράφει ο φιλόλογος - πρώην Βουλευτής Νίκος Ι. Λεβογιάννης
(προδημοσίευση απ’ το βιβλίο του «Νεότερη Ιστορία της Νάξου τ. Β’», που θα κυκλοφορήσει το 2015)
ο έλληνας ανθυπολοχαγός Β. Κοσκινάς και ο συντονιστικός του ρόλος με τις αντιστασιακές οργανώσεις των νησιών δεκάδες «μικροί γοργοπόταμοι» συντελέστηκαν εναντίον των γερμανών κατακτητών την περίοδο 1943-1944 στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Τήνου- Μυκόνου-Νάξου-Πάρου-Αντιπάρου-Σύρου
Στις 17 Οκτωβρίου 1943 έφθασε μυστικά στη Νάξο προερχόμενος από την Τήνο ο ανθυπολοχαγός πεζικούΒασίλης Κοσκινάς με το ψευδώνυμο Παύλος Σπανός, που υπηρετούσε στον ελληνικό στρατό της Μέσης Ανατολής. Του ανατέθηκε απ’ το Συμμαχικό Στρατηγείο η οργάνωση στα Κυκλαδονήσια που βρίσκονται στη θαλάσσια διαδρομή προς τα Δωδεκάνησα ενός δικτύου πληροφοριών και δολιοφθοράς σε βάρος των κατακτητών. Στη Νάξο ο Κοσκινάς συναντήθηκε με τον ταγματάρχη Γ. Δέτση επί κεφαλής της αντιστασιακής οργάνωσης ΣΤΝ.

Βάση της πολεμικής του δράσης είχε ο Κοσκινάς την Τήνο, από την θαλάσσια περιοχή της οποίας περνούσαν όλες οι νηοπομπές των Γερμανών που κατευθύνονταν από τον Πειραιά προς τα Δωδεκάνησα, τον Λίβανο, την Αίγυπτο κ.λπ. Ο ανθυπολοχαγός, αφού δημιούργησε στην Τήνο το δικό του κλιμάκιο και εγκατέστησε σε ασφαλές μέρος τον ασύρματο που έφερε μαζί του, ταξίδεψε στα γύρω νησιά τη Σύρο, την Άνδρο, την Τήνο, τη Μύκονο και τη Νάξο και ήρθε σε επαφή με έλληνες αξιωματικούς και άλλους πατριώτες με στόχο τη δημιουργία σ’ αυτά κλιμακίων συλλογής πληροφοριών.

Συγκεκριμένα δημιούργησε τρία κλιμάκια από ένα στα νησιά: α) Τήνου-Άνδρου-Μυκόνου, β) Σύρου - Γιούρας, γ) Νάξου-Πάρου-Αντιπάρου και ένα κινητό κλιμάκιο με τα καΐκια π/κ «Ειρηνούλα» και π/κ «Τρεις φίλοι» με Κυβερνήτη στο πρώτο το πλοίαρχο Ι. Κονταξή και μηχανικό τον Γ. Νομικό και στο δεύτερο αντίστοιχα τους Ν. Σαντοριναίο και Ι. Σαρρή, ενώ με τα π/κ. «Ελπίς» (κυβερνήτης ο Ν. Κονταξόπουλος), «Μαρία» (κυβερνήτης ο Ν. Ραγκούσης) και π/κ. «Άγιος Νικόλαος» (κυβερνήτης ο Ευαγγ. Λουκάς)[2] εξασφαλίστηκε η επικοινωνία της Τήνου με τις συμμαχικές υπηρεσίες στη Μ. Ασία.

Τα κλιμάκια, παράλληλα με τον εντοπισμό εχθρικών στόχων, ανέλαβαν και τη στρατολόγηση νέων από τα νησιά για την αποστολή τους στη Μέση Ανατολή και την εθελοντική κατάταξή τους στον ελληνικό στρατό που άρχισε να ανασυγκροτείται στην Αίγυπτο. Σε χιλιάδες ανέρχονται οι Έλληνες που έφυγαν στη Μέση Ανατολή μέσω Τήνου, μικρών Κυκλάδων κ.λπ. Στην επίσημη έκθεση του αρχηγού της οργάνωσης ταγματάρχη Β. Κοσκινά στις 13.4.1953 προς το Γ.Ε.Σ. αναφέρεται ότι μόνο από τα τρία νησιά των Κυκλάδων, Άνδρο, Τήνο και Μύκονο, στρατολογήθηκαν και έφυγαν στη Μέση Ανατολή για να καταταγούν στον ελληνικό στρατό 300 και πλέον νέοι.

Από τη Νάξο έφυγαν περί τους 150 νέους όπως προκύπτει από την έρευνά μας.

Τα κλιμάκια των νησιών, έχοντας μόνιμα παρατηρητήρια σε καίρια σημεία, ήλεγχαν τη θαλάσσια περιοχή του χώρου αρμοδιότητάς τους και ανέφεραν στους επί κεφαλής του κλιμακίου τους κάθε κίνηση γερμανικών πολεμικών ή εμπορικών πλοίων που παρατηρούσαν.

Εκείνοι με διάφορους τρόπους, ακόμη και με μικρά καΐκια ή βάρκες -«ταχυδρόμους» ενημέρωναν το κεντρικό κλιμάκιο στην Τήνο, το οποίο επεξεργαζόταν τις πληροφορίες, τις αξιολογούσε και τις διαβίβαζε με τον ασύρματο στο Συμμαχικό Στρατηγείο της Μ. Ανατολής. Με αυτό τον τρόπο καταγραφόταν κάθε κίνηση εχθρικών πλοίων ανάμεσα στα νησιά, κάθε γερμανική νηοπομπή από τον Πειραιά προς τα, Δωδεκάνησα, τη βόρεια Αφρική και το αντίθετο, κάθε παρουσία εχθρικού πλοίου στα λιμάνια και τους όρμους των νησιών. Η συνέχεια είναι γνωστή. Σηκώνονταν συμμαχικά αεροπλάνα από την Κύπρο ή την Αίγυπτο και χτυπούσαν με επιτυχία τους εχθρικούς στόχους.

Η θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στα νησιά Σύρο, Τήνο, Μύκονο, Νάξο, Πάρο κ.λπ.) είχε μετατραπεί στη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής (1943-1944) και σε καθημερινή σχεδόν βάση σε θέατρο σκληρών βομβαρδισμών και αερομαχιών.

Ήταν τόσο καλά οργανωμένα και συντονισμένα αυτά τα κλιμάκια των νησιών και τόσο σπουδαία η δράση τους, ώστε πέτυχαν καίρια πλήγματα στον εχθρό και επηρέαζαν αποτελεσματικά την έκβαση των πολεμικών επιχειρήσεων στα μέτωπα της Βόρειας Αφρικής.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι το κλιμάκιο της οργάνωσης στη Σύρο κατάφερε να βάλει στο χέρι το απόρρητο σχεδιάγραμμα των Γερμανικών αρχών ναρκοθέτησης της θαλάσσιας περιοχής των Κυκλάδων, στο οποίο σημειώνονται και οι δίαυλοι ασφαλείας. Το ντοκουμέντο αυτό χαρακτηρίστηκε μεγάλης σπουδαιότητας και ύψιστης σημασίας, γιατί έγιναν γνωστοί στους συμμάχους οι ασφαλείς θαλάσσιοι δρόμοι κίνησης των εχθρικών πλοίων, τους οποίους πλέον χρησιμοποιούσαν και τα συμμαχικά πολεμικά πλοία, χωρίς να κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή από τις γερμανικές νάρκες[3].

Εξ αιτίας των επιχειρήσεων στη θαλάσσια περιοχή των Κυκλάδων οι ακτές των νησιών είχαν γεμίσει από ναυάγια γερμανικών πλοίων και αεροπλάνων και από πτώματα γερμανών στρατιωτών. Είναι δεκάδες οι αερομαχίες και οι βομβαρδισμοί που έλαβαν χώρα στην περιοχή αυτή την περίοδο 1943-1944, κατά την οποία παρατηρείται έντονη δραστηριότητα του εχθρού στα λιμάνια των μεγάλων νησιών και ιδιαίτερα της Νάξου, όπου σταθμεύει μοίρα του πολεμικού και μεταγωγικού στόλου των Γερμανών.



2.8.1942: Στα νότια της Νάξου το αγγλικό υποβρύχιο Proteus αναδύθηκε και έβαλε με το πυροβόλο του εναντίον κατασχεμένου απ’ τους Γερμανούς ελληνικού σκάφους 200 τόνων και το βύθισε.



1943: Το αγγλικό υποβρύχιο Parthian βύθισε το ιταλικό πλοίο Barbara δέκα ναυτικά μίλια βόρεια από το ακρωτήριο Σταυρός της Νάξου.



2.9.1943: Το αγγλικό υποβρύχιο HMS Torbay τορπιλίζει και βυθίζει το μικρό ιταλικό φορτηγό Versilia ΒΑ της Πάρουανοιχτά στο Βρυόκαστρο σε βάθος 70 μέτρων.



16-17/9/1943: Σχηματισμός οκτώ συμμαχικών αεροσκαφών τύπου Beaufighter, που απογειώθηκαν από τη Λεμεσό, επιτέθηκε νότια της Νάξου σε νηοπομπή που την αποτελούσαν τα ατμόπλοια «Πλούτων» (5.000 κόρων) και «Παύλος» (2.000 κόρων) και ένα γερμανικό ανθυποβρυχιακό 500 κόρων κατευθυνόμενα από τον Πειραιά προς τη Ρόδο. Από τον βομβαρδισμό τα πλοία υπέστησαν σοβαρές ζημιές και το μικρότερο βυθίστηκε. Στην επιχείρηση ενεπλάκησαν και γερμανικά αεροπλάνα με αποτέλεσμα να καταρριφθεί ένα υδροπλάνο συνοδείας.



23.10.1943: Συμμαχικό αεροπλάνο βομβαρδίζει στην πόλη τηςΝάξου τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις των Γερμανών στην περιοχή μεταξύ γυμνασίου και του κτιρίου των παλαιών κομάντο.



26.10.1943: Συμμαχικό αεροσκάφος πέταξε σε χαμηλό ύψος πάνω από την πόλη της Νάξου. Γερμανικά αντιαεροπορικά έβαλαν εναντίον του.



30.10.1943: Τέσσερα συμμαχικά αεροπλάνα προερχόμενα από την Κύπρο βομβάρδισαν τις εγκαταστάσεις των Γερμανών στην Μάρπισσα Πάρου, μεταξύ των οποίων και το βοηθητικό γερμανικό αεροδρόμιο, αλλά και τρία μικρά φορτηγά πλοία στο λιμάνι της Νάξου που μετέφεραν γερμανούς στρατιώτες με προορισμό τα Δωδεκάνησα. Τα πλοία πήραν φωτιά και τα δύο βυθίστηκαν. Από τους επιβαίνοντες στρατιώτες χτυπήθηκαν τριανταπέντε και άλλοι σκοτώθηκαν, άλλοι τραυματίστηκαν. Από τα αντιαεροπορικά πυρά χτυπήθηκαν δύο από τα τέσσερα συμμαχικά αεροπλάνα και το ένα έπεσε ανοιχτά στο κανάλι τηςΠαροναξίας και βυθίστηκε αύτανδρο. Το άλλο προσθαλασσώθηκε και βυθίστηκε ανοιχτά στο ακρωτήριοΚούρουπας στην περιοχή Αμπράμ. Οι δύο πιλότοι, αν και τραυματίες, κατάφεραν να βγουν στη στεριά, όπου εντοπίστηκαν από ντόπιους που είχαν δει την πτώση του αεροπλάνου και έτρεξαν στην ακτή. Οι πιλότοι μεταφέρθηκαν στην παρακείμενη αγροικία του αξιωματικού ε.α. Γ. Σιδερή. Κλήθηκε επειγόντως από τη Χώρα ο γνωστός αντιστασιακός γιατρός Μ. Μπαρδάνης, ο οποίος περιποιήθηκε τα σοβαρά τραύματα που είχαν κυρίως στο πρόσωπο. Του ενός έραψε με πρόχειρα μέσα την κομμένη μύτη και τα σχισμένα χείλη. Οι πιλότοι παρέμειναν στην αγροικία αρκετές μέρες και με τη βοήθεια τοπικών στελεχών της Αντίστασης μετακινήθηκαν στη Ν.Α. Νάξο, στον Πάνορμο απ’ όπου τους παρέλαβε υποβρύχιο και τους μετέφερε στη Μέση Ανατολή.

Στη διάρκεια της συμπλοκής τα αντιαεροπορικά πυρά των γερμανικών πλοίων έβαλαν και προ της παραλία της πόλης με αποτέλεσμα να σκοτωθούν δυο πολίτες, που παρακολουθούσαν το πολεμικό επεισόδιο, ο καθηγητήςΝικηφόρος Λεγάκης και ο νεαρός Δημ. Βάλβης.

Νοέμβριος 1943: Στις αρχές του μήνα παρατηρείται μεγάλη κίνηση συμμαχικών και εχθρικών πολεμικών αεροσκαφών πάνω από τη Νάξο. διεξάγονται αερομαχίες και γίνονται βομβαρδισμοί στα νότια του νησιού. Απ’ τους βομβαρδισμούς χτυπήθηκε φορτηγό γερμανικό πλοίο ΝΔ της Νάξου, το οποίο βυθίστηκε και όλοι οι επιβαίνοντες πνίγηκαν. Εικοσιεπτά πτώματα εκβράστηκαν στις ακτές της περιοχής Πολυχνίου.

6/7.11.1943: Τη νύχτα 6 προς 7 Νοεμβρίου γίνονται βομβαρδισμοί γερμανικών πλοίων σε όρμους της Νάξου και στο λιμάνι της Νάουσας Πάρου. Βυθίστηκε ένα φορτηγό πλοίο και καταρρίφτηκε ένα γερμανικό αεροπλάνο. Από βρετανικό υποβρύχιο τύπου «Σιμούν» βυθίστηκε ένα γερμανικό ανθυποβρυχιακό πλοίο (UJ2145)[4].

16.11.1943: Γερμανικό ιστιοφόρο εξοπλισμένο τορπιλίστηκε από αγγλικό υποβρύχιο έξω από τον όρμο του ΑπόλλωναΝάξου. Οι επιβαίνοντες διασώθηκαν εκτός από τον έλληνα πλοίαρχο.

23.11.1943: Ένα από τα δύο μεγάλα φορτηγά πλοία τύπου ALMA, ισπανικό (253 τόνων) που έμπαιναν στο λιμάνι τηςΝάξου φορτωμένα με τρόφιμα, προσέκρουσε σε νάρκη που είχε ποντίσει την προηγούμενη νύχτα βρετανικό υποβρύχιο και βυθίστηκε. Τραυματίστηκαν πέντε από τους επιβαίνοντες[5].

Δεκέμβριος 1943: Παρατηρείται έντονη δραστηριότητα συμμαχικών πολεμικών αεροσκαφών στην θαλάσσια περιοχή των Κυκλάδων.

14.1.1944: Συμμαχικά αεροπλάνα βομβαρδίζουν γερμανικά πλοία στο λιμάνι της Πάρου. Λόγω του σφοδρού ανέμου μία αεροτορπίλη αστόχησε και έπεσε στον χώρο της Εκατονταπυλιανής μέσα στο κελί όπου στεγαζόταν η Β΄ τάξη του δημοτικού σχολείου. Την ώρα εκείνη λειτουργούσε το σχολείο και ήταν γεμάτο μαθητές. Σκοτώθηκαν η δασκάλα Ειρήνη Κονδύλη και δύο μαθητές, ενώ πολλοί άλλοι τραυματίστηκαν.

31.1.1944: Γερμανικό μεταγωγικό αεροπλάνο εκτελεί αναγκαστική προσγείωση στην πλαγιά του βουνούΜαυρομάρι Νάξου στην τοποθεσία Περούλη πάνω από τον Σταυρό Κεραμωτής. Οι δεκαεπτά αιχμάλωτοι Ιταλοί που επιβαίνουν διασώζονται.

5.3.1944: Αγγλικά αεροπλάνα βομβαρδίζουν τη Νάξο. Προκλήθηκαν ζημιές σε δύο ιστιοφόρα πλοία.

13.3.1944: Συμμαχικά αεροπλάνα βομβαρδίζουν μέσα στο λιμάνι της Νάξου δύο εξοπλισμένα γερμανικά ιστιοφόρα, τα οποία μεταφέρουν καύσιμα και τρόφιμα. Το ένα βυθίστηκε και το άλλο τυλίχτηκε στις φλόγες. Οι γερμανοί κατάφεραν να σβήσουν τη φωτιά και άρχισαν να συλλέγουν όσα από τα τρόφιμα μπορούσαν, τα οποία μετέφεραν και απέθεταν στην παραλία της πόλης. Οι κάτοικοι που είχαν συγκεντρωθεί εκεί επιχείρησαν να πάρουν μερικά τρόφιμα, αλλά ο γερμανός στρατιώτης που τα φρουρούσε έριξε με το όπλο του εναντίον του πλήθους με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ένας πολίτης.

19.3.1944: Τέσσερα αγγλικά μαχητικά βομβαρδίζουν θέσεις των Γερμανών στη Νάξο.

1.4.1944: Συμμαχικά αεροπλάνα βάλουν εναντίον γερμανικού καϊκιού φορτωμένου με βαρέλια βενζίνης, το οποίο έχει προσαράξει από τις 26 Μαρτίου στη θαλάσσια περιοχή τηςΜικρής Βίγλας (Ορκός) στις νοτιοδυτικές ακτές της Νάξου. Πολλά βαρέλια πήραν φωτιά. Ο βομβαρδισμός συνεχίστηκε και την επόμενη μέρα με αποτέλεσμα να καούν όλα τα βαρέλια.

4.4.1944: Συμμαχικά αεροπορική επιδρομή εναντίον του γερμανικού αεροδρομίου και άλλων εγκαταστάσεων στηΜάρπισσα Πάρου.

6.4.1944: Έξι αγγλικά συμμαχικά αεροπλάνα βομβαρδίζουν θέσεις των Γερμανών στην πόλη της Νάξου προκαλώντας ζημιές σε διάφορα οικήματα, αλλά ευτυχώς χωρίς θύματα.

15.4.1944: Τέσσερα συμμαχικά αεροπλάνα βομβαρδίζουν την πόλη της Νάξου με στόχο αποθήκες καυσίμων των Γερμανών. Ο στόχος δεν επετεύχθη. Προκλήθηκε πανικός στους κατοίκους και ζημιές σε σπίτια.

23-24.5.1944: Άγγλοι κομάντος επιτίθενται αιφνιδιαστικά εναντίον του κτιρίου της γερμανικής διοίκησης στη ΧώραΝάξου προκαλώντας μεγάλες ζημιές και το θάνατο άγνωστου αριθμού γερμανών στρατιωτών.

25.6.1944: Νηοπομπή από δύο φορτηγά πλοία τα οποία μετέφεραν πυρομαχικά και πυροβόλα με κατεύθυνση την Κρήτη χτυπήθηκε από συμμαχικά αεροπλάνα ανοιχτά τηςΤήνου. Υπέστη ζημιές και κατέφυγε στο λιμάνι της Σύρου.

28.6.1944: Φορτηγό πλοίο 4000 τόνων με κατεύθυνση από τη Λέρο στον Πειραιά χτυπήθηκε από συμμαχικά αεροπλάνα Ν.Δ. της Κέας με άγνωστα αποτελέσματα.

28.6.1944: Νηοπομπή από δύο φορτηγά 5.000 τόνων και μία ακταιωρό με κατεύθυνση τον Πειραιά χτυπήθηκε από συμμαχικά αεροπλάνα Β.Α. της Τήνου και υπέστη ζημιές.

1.7.1944: Νηοπομπή από τρία φορτηγά 1500 τόνων καθένα, εξοπλισμένα με πέντε αντιαεροπορικά πολυβόλα, το τρίτο με τέσσερα όμοια, με κατεύθυνση από Πειραιά για Λέρο, με φορτίο συρματόσχοινο, ξύλινους δοκούς, βαρέλια με βενζίνη, πυρομαχικά και βόμβες, εβλήθησαν ανάμεσα στις Δήλες και τη Νάξο και υπέστησαν σοβαρές ζημιές με αποτέλεσμα τη βύθιση του ενός φορτηγού.

5.7.1944: Π/κ 300 τόνων και τέσσερις τορπιλάκατοι με στρατιώτες και κατεύθυνση τη Μήλο χτυπήθηκε από συμμαχικά αεροπλάνα μεταξύ Σύρου - Πάρου, τα πλοία υπέστησαν σοβαρές ζημιές και κατέφυγαν στο λιμάνι της Σύρου.

9.7.1944: Νηοπομπή από δύο φορτηγά πλοία, συνοδευόμενα από τέσσερις τορπιλακάτους με κατεύθυνση την Κρήτη, εβλήθη πλησίον της Άνδρου. Τα δύο φορτηγά βυθίστηκαν, ενώ οι επιβαίνοντες 150 τραυματίες Ισπανοί, Ιταλοί και Έλληνες διασώθηκαν.

12.7.1944: Δύο ναρκοθέτιδες 1200 τόνων με κατεύθυνση από Πάρο για Πειραιά προσέγγισαν στο λιμάνι της Σύρου. εβλήθησαν μεταξύ Πάρου - Σύρου χωρίς να υποστούν σοβαρές ζημιές.

13.7.1944: Νηοπομπής από δύο φορτηγά 1500 τόνων με κατεύθυνση από Πειραιά για Σάμο, εβλήθη με άγνωστα αποτελέσματα.

13.7.1944: Νηοπομπή από ένα πετρελαιοφόρο 2000 τόνων με φορτίο πετρελαίου και τρία φορτηγά 1800 τόνων καθένα με άγνωστο φορτίο, συνοδευόμενα από τρεις τορπιλακάτους και κατεύθυνση από Πειραιά για Ρόδο, εβλήθησαν Ν.Δ. τηςΜυκόνου. Βυθίστηκε το πετρελαιοφόρο και ένα φορτηγό.

17.7.1944: Νηοπομπή από δύο φορτηγά με κατεύθυνση τα Δωδεκάνησα εβλήθη Ν.Δ. της Ικαρίας με άγνωστα αποτελέσματα.

21.7.1944: Νηοπομπή από ένα φορτηγό 1800-2000 τόνων και ένα π/κ με προερχόμενο από Λέρο με φορτωμένο με ξυλεία, συρματόπλεγμα, πεδινά πυροβόλα, τρόφιμα και πολεμικό υλικό, συνοδευόμενα από μία ναρκοσυλλέκτιδα, ενώ προσέγγιζαν το λιμάνι της Σύρου εβλήθησαν μεταξύ Τήνου - Μυκόνου στη θέση Τσικνιά και κατέφυγαν στο λιμάνι της Σύρου με σοβαρές ζημιές.

28.7.1944: Νηοπομπή από ένα φορτηγό 1500 τόνων και δύο π/κ, συνοδεία δύο τορπιλακάτων με κατεύθυνση Σύρο ή Πειραιά εβλήθη μεταξύ Τήνου - Μυκόνου. Βυθίστηκε το ένα π/κ και υπέστη ζημιές το φορτηγό.

5.8.1944: Π/κ προερχόμενο από Πειραιά με κατεύθυνση τη Μήλο και την Κρήτη, φορτωμένο με τρόφιμα εβλήθη μεταξύΣύρου-Πάρου και βυθίστηκε.

17.8.1944: Νηοπομπή από δύο φορτηγά 4000 τόνων καθένα με κατεύθυνση από Πειραιά προς Δωδεκάνησα, συνοδευόμενα από τρεις τορπιλακάτους με άγνωστο φορτίο εβλήθη νότια του φάρου της Ικαρίας. Το ένα φορτηγό βυθίστηκε

27.8.1944: Συμμαχικά αεροπλάνα χτυπούν το γερμανικό πλοίο Raumboot R 38 στον όρμο Σάντα Μαρία της ΝάουσαςΠάρου και το βυθίζουν.

9.9.1944: Γερμανική τορπιλάκατος που έπλεε έξω από τηΝάξο δέχτηκε επίθεση αγγλικού μαχητικού αεροσκάφους τύπου Beaufighter, προσέκρουσε σε βραχώδη ακτή και διαλύθηκε.

20.9.1944: Γερμανικό πλοίο Pelikan/KT 18 χτυπήθηκε έξω από τη Νάουσα Πάρου από πυρά αγγλικών πολεμικών αεροπλάνων τύπου Beaufighter και βυθίστηκε.

28.9.1944: Τρία οπλιταγωγά με γερμανούς και ιταλούς στρατιώτες, που ταξίδευαν από τα Δωδεκάνησα προς τον Πειραιά, εβλήθησαν έξω από την Τήνο και καταστράφηκαν ολοσχερώς. Οι περισσότεροι στρατιώτες διασώθηκαν στην Τήνο.

28-29.9.1944: δύο αγγλικά πολεμικά πλοία (το ένα σύμφωνα με άλλη πληροφορία ήταν το ελληνικό πλοίο «Ναυαρίνο» ) που έπλεαν μεταξύ Σύρου - Τήνου αντελήφθησαν τέσσερα γερμανικά φορτηγά πλοία και έβαλαν εναντίον τους. Αυτά άλλαξαν πορεία με κατεύθυνση τις ακτές της Τήνου. Τα συμμαχικά πολεμικά τα καταδίωξαν και τους επιτέθηκαν με σφοδρότητα έξω από τον κάβο της Γιαννάκης Καρδιανής, με αποτέλεσμα αυτά να τυλιχτούν στις φλόγες και να εγκαταλειφθούν απ’ τα πληρώματά τους στην παραλία τουΑγίου Πέτρου Καρδιανής. Οι Γερμανοί αναχώρησαν με καΐκια στη Σύρο. Τα συμμαχικά πολεμικά πήραν θέσεις στη μέση της θαλάσσιας περιοχής μεταξύ Τήνου-Σύρου, ανοιχτά της Καρδιανής Τήνου και άρχισαν να βάλουν με τα κανόνια τους εναντίον των λιμενικών και στρατιωτικών εγκαταστάσεων των γερμανών στη Σύρο. Προηγήθηκε προειδοποίηση του πληθυσμού από συμμαχικά αεροπλάνα. Οι γερμανοί στρατιώτες πανικόβλητοι εγκατέλειψαν τις θέσεις τους. Από τους κανονιοβολισμούς καταστράφηκαν ολοσχερώς δύο πλοιάρια 400-600 τόνων, φορτωμένα με τρόφιμα και άλλα υλικά, μία υδροφόρα, ένα τσιμεντόπλοιο 1200 τόνων, μία τορπιλάκατος, τα πυροβόλα στη θέση μύλος και τραυματίστηκαν πέντε γερμανοί στρατιώτες.

1.10.1944: Γερμανικό πολεμικό πλοίο με 400 γερμανούς στρατιώτες προσέγγισε στον όρμο Πανόρμου Τήνου. Χτυπήθηκε και βυθίστηκε στην περιοχή.

1.10.1944: Δύο φορτηγά πλοία 3000-3500 τόνων έκαστο με πολεμικό υλικό και ημιόνους, με κατεύθυνση από Πειραιά προς Πάρο, προσέγγισαν στο λιμάνι της Σύρου. Εβλήθησαν και υπέστησαν σοβαρές ζημιές.

1.10.1944: Φορτηγό πλοίο 3000 τόνων, συνοδευόμενο από ναρκοσυλλέκτιδα, φορτωμένο με λάδι, 10 πεδινά πυροβόλα, 100 αιχμαλώτους Ιταλούς αξιωματικούς και 400 γερμανούς στρατιώτες, με κατεύθυνση από Λέρο προς Πειραιά, προσέγγισαν στο λιμάνι της Σύρου. Εβλήθησαν με αποτέλεσμα να βυθιστεί η ναρκοσυλλέκτις και να υποστεί σοβαρές ζημιές το φορτηγό, το οποίο ρυμουλκήθηκε στον Πειραιά.

15.10.1944: τέσσερα συμμαχικά αεροπλάνα της RAF βομβαρδίζουν ανηλεώς το κάστρο της Νάξου στο οποίο βρίσκονται αποκλεισμένοι οι γερμανοί στρατιώτες της φρουράς της Νάξου αρνούμενοι να παραδοθούν στον Ιερό λόχο και τις τοπικές αντιστασιακές οργανώσεις που τους πολιορκούν. Απ’ τον βομβαρδισμό σκοτώθηκε ένας γερμανός στρατιώτης, ενώ στη διάρκεια της μάχης σκοτώθηκαν ο ιερολοχίτης Ν. Μπινίκος και ο μαθητής γυμνασίου Γ. Βαλληνδράς.
        Μετά τον βομβαρδισμό οι Γερμανοί παραδόθηκαν στο Ιερό Λόχο και η Νάξος απελευθερώθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1944. Η Σύρος και τα γύρω νησιά απελευθερώθηκαν στις 11 Οκτωβρίου 1944.

Δεν υπάρχουν σχόλια: