Νίκου Ι. Λεβογιάννη «Νεότερη Ιστορία της Νάξου-Οι Πολιτικοί»
της λέκτορος του Παν/μιου Αθηνών Κατερίνας Παπαθωμά-Μαστοροπούλου
Είναι γνωστή η πνευματική προσφορά του εκλεκτού συντοπίτη μας Νίκου Λεβογιάννη και ιδιαίτερα οι τόμοι που αφορούν στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την πανέμορφη Κωμιακή Νάξου.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του με τίτλο: «Νεότερη Ιστορία της Νάξου, 1800-2000, τ. Α΄ Οι Πολιτικοί», Αθήνα 2009.
Αν και εκτείνεται σε 430 σελίδες, δεν θα το έλεγε κανείς ογκωδέστατο και δύσχρηστο. Είναι ένας τόμος καλαίσθητος, με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, με επτασέλιδο πίνακα περιεχομένων, με δισέλιδο συνοπτικό πίνακα των Ναξίων πολιτικών του 19ου και του 20ου αιώνα, με πλούσιες σημειώσεις των εικοσιδύο σελίδων, με τετρασέλιδη βιβλιογραφία και ευρετήρια ονομάτων (έντεκα σελίδες) και εικόνων (πέντε σελίδες).
Η εσωτερική δομή του είναι τέτοια (με το χωρισμό σε μικρότερα υποκεφάλαια), ώστε το διαβάζει κανείς άνετα, ευχάριστα και με διαρκή ανανέωση της περιέργειας και της φιλομάθειας, πράγμα που κρατά αμείωτο το αρχικό ενδιαφέρον, συντελούντων βέβαια κατά πολύ σ’ αυτό ακριβώς και των εύστοχων-κατατοπιστικών υποτίτλων.
Αυτά όσον αφορά την πρώτη εικόνα, την εξωτερική εντύπωση, θα έλεγα.
Το περιεχόμενο όμως του βιβλίου, όσο και αν επιμένει η παροιμία «τα ξώφυλλα του μαρουλιού δείχνουν και το ’πο μέσα» θαρρώ πως δεν είμαι η αρμόδια για να το κρίνω. Τον λόγο έχουν οι πολιτικοί και οι ιστορικοί κυρίως. Προφανώς είναι ένα βιβλίο χρήσιμο, αφού πραγματεύεται την πολιτική ζωή του τόπου μας (και όχι μόνον) για διακόσια χρόνια με ό, τι αυτή περιλαμβάνει (εκπροσώπους, καταστάσεις, γεγονότα κ.λπ.).
Ξεφυλλίζοντας ο συγγραφέας του με υπομονή, με μεράκι και μεθοδικότητα τα έντυπα και τα αρχεία της εποχής μάς ξεδιπλώνει πτυχές, άγνωστες στους πολλούς, της κοινωνικο-οικονομικής και πολιτικής κατάστασης του τόπου μας.
Σίγουρα λοιπόν είναι ένα βιβλίο πρωτότυπο και καλύπτει ένα κενό πολύ σημαντικό για την γενικότερη ιστορία του νησιού μας.
Αν ληφθεί δε υπ’ όψιν εκτός από την πολιτική και η φιλολογική ιδιότητα του συγγραφέα, ερμηνεύεται έτσι το ποιόν της γραφής του, η σαφήνεια του λόγου, η καθαρότητα της σκέψης, η αντικειμενικότητα στις κρίσεις και γενικότερα η γλωσσική καλλιέπεια που το διακρίνει.
Ο Λόγος τώρα που με παρακίνησε για ένα σύντομο σχολιασμό του παρόντος βιβλίου είναι κυρίως ο συγγραφέας του. Ο Νίκος ο Λεβογιάννης. Ο συνάδελφος. Ο συμπατριώτης. Ο φίλος. Ο γείτονας. Ο άνθρωπος που συναντώ κάθε Σάββατο στη Λαϊκή Αγορά της Αγ. Μαρίνας Ηλιούπολης. Ο Ναξιώτης Πολιτικός της δικής μας γενιάς. Γέννημα-θρέμμα της Κωμιακής, μεγαλωμένος με τα πνευματικά νάματα της Ρωμηοσύνης, μπήκε στον δύσβατο χώρο της πολιτικής κουβαλώντας άθελά του όλο τον Εθνικό μας πλούτο (γλώσσα, λαογραφία, ιστορία, ζώσα παράδοση κ.λπ.). Ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα με τον αυτονόητο νεανικό ενθουσιασμό και τον σύγχρονό του (τότε) οραματισμό της Αλλαγής.
Οι πολύτιμες αποσκευές του σ’ αυτό το ταξίδι ήταν ο ήπιος χαρακτήρας του (ο χαμηλός τόνος κατά τη σύγχρονη ορολογία), η σοβαρότητα, η συνέπεια και προ παντός το ήθος του. Πολύ νωρίς διείδε τα μελανά σημεία όλου εν γένει του πολιτικού συστήματος. Θα καταθέσω μια μόνο μαρτυρία που τιμά ιδιαίτερα τον Νίκο Λεβογιάννη. Πριν από αρκετά χρόνια και καθώς επιστρέφαμε με τον σύζυγό μου Γιώργο Μαστορόπουλο από μια έκθεση τον συναντήσαμε στην οδό Ακαδημίας, αν θυμάμαι καλά. Στον σύντομο χαιρετισμό που είχαμε και στα δυο λόγια που ανταλλάξαμε, όπως συνηθίζεται άλλωστε, εξέφρασε την απογοήτευσή του με τέτοια ειλικρίνεια και τέτοιο πόνο ψυχής σε σημείο που μου γέννησε τη βεβαιότητα πως ο Νίκος Λεβογιάννης έμεινε αναλλοίωτος ως το τέλος της πολιτικής του καριέρας.
Ας μου επιτραπεί να αναφέρω εδώ την αθάνατη ρήση από το Ανθολόγιον του Στοβαίου πως «ο πολιτικός πρέπει να εξέρχεται του δημοσίου βίου ενδοξότερος και ουχί πλουσιώτερος». Για το πρώτο δεν μπορώ να έχω γνώμη, για το δεύτερο όμως είμαι βέβαιη πως δεν εξήλθε του δημοσίου βίου πλουσιότερος. Και αυτό κατά την ταπεινή μου γνώμη, σε σχέση με την γενική παρακμή και διάβρωση των καιρών μας, αποτελεί μέγιστο τίτλο τιμής.
Κλείνοντας την σύντομη αυτή παρουσία του τελευταίου του πονήματος, δεν έχω παρά να τον συγχαρώ και να του ευχηθώ υγεία, μακροημέρευση και αειθαλή δημιουργία.
Κατερίνα Παπαθωμά-Μαστοροπούλου
Αντιμάχεια-Κω Αύγουστος 2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου