ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ του Μαν. Λυκουρόπουλου

   Στην πρόσφατη πολιτική ιστορία, επί περιπτώσεων όπου η κάλπη δείχνει τα «δόντια» της, η φράση «ελάβαμε το μήνυμα» αποτελεί το δημοφιλέστερο εκλογικό κλισέ. Στις δημοτικές αναμετρήσεις, μάλιστα, όπου η αποδοκιμασία δεν επιφέρει –τουλάχιστον άμεσα- και το, πολιτικώς, μοιραίο, η δημόσια αναγνώριση της λαϊκής ετυμηγορίας λειτουργεί και ως υπόσχεση αλλαγής «πλεύσης», «πορείας», «ρότας», ή ό,τι άλλο επιβάλλει η κάθε πολιτική σχολή.
     Όπως  και να έχει, η ιστορία της μεταπολίτευσης είναι γεμάτη από δημοτικές εκλογές και μηνύματα. Εκλογικά αποτελέσματα, δηλαδή, που, παρά την προφανή ιδιομορφία των τοπικών εκλογών, σκιαγραφούν συγκεκριμένες πολιτικές τάσεις, οι οποίες, συνήθως, αποτυπώνονται και στο αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών που ακολουθούν. Στην κατεύθυνση αυτή συμβάλλει, άλλωστε, η ισχυρή παράδοση κομματικοποίησης της τοπικής αυτοδιοίκησης, που σε πολλές περιπτώσεις μετατρέπει αυτή τη θεμελιώδη διαδικασία, για την αντιπροσωπευτική δημοκρατία, σε πρόβα που προαναγγέλλει τα μελλούμενα και επιχρωματίζει, κατά το δοκούν, τον διαβόητο εκλογικό χάρτη.
     Οι  τοπικές εκλογές συνιστούσαν  ανέκαθεν μια αμφιλεγόμενη πολιτική  υπόθεση, πολύ πιο σύνθετη από  αυτή που άφηναν οι πρώτες  εντυπώσεις. Πολλά από τα μυστικά τους παραμένουν για πάντα κρυμμένα πίσω από ένα πλήθος τοπικών ιδιαιτεροτήτων και παραδοσιακών σχέσεων, που μόνο οι βιωματικά εμπλεκόμενοι γνωρίζουν και οι πολιτικές οργανώσεις ερμηνεύουν κατά το δοκούν.
     Η  παρακμή των τελευταίων συντελεί  στη ραγδαία «προσωποποίηση» των αυτοδιοικητικών αναμετρήσεων. Όσο οι λόγοι, οι διαστάσεις και η σημασία αυτού του φαινομένου απωθούνται στα ανομολόγητα αίτια της διαμόρφωσης νέου τύπου πολιτικών συμπεριφορών, τόσο ο αυτισμός του κομματικού συστήματος θα συντελεί στο ρήγμα μεταξύ της πολιτικής κοινωνίας και της κοινωνίας των πολιτών. Άλλωστε, αν γενικευτεί το φαινόμενο της τοπικής διαπερατότητας των κομματικών οριοθετήσεων, θα υπάρξει και άλλη διάσταση στο πρότυπο διαμόρφωσης των πολιτικών προτιμήσεων.
     Το κριτήριο για την επιλογή των τοπικών αρχόντων δεν μπορεί να είναι η κομματική προέλευση. Καλός τοπικός άρχοντας είναι αυτός που μοιάζει με τον Τσε Γκεβάρα και όχι με τον Ρομπέν των δασών. Ο πρώτος αγωνίζεται να μην υπάρχουν φτωχοί, ο δεύτερος οργανώνει δημόσια δείπνα για τους φτωχούς που υπάρχουν και τον ψηφίζουν…