Αναδρομές

Τι επέτυχεν η επιτροπή των σμυριδωρυκτών εις τας Αθήνας
Η εκ των κ.κ. Νίκου Πρωτονοταρίου δικηγόρου, Ματθ. Κουμερτά ιατρού, Αντ. Πτωτονοταρίου πρώην Δημάρχου, Γεωργ. Σιδέρη οικ. Υπαλλήλου και Κων. Μανωλά ή μπολσεβίκου απαρτισθείσα επιτροπή των Σμυριδωρυκτών μεταβάσα εις Αθήνας παρά τοις πολιτευταίς της νήσου μας, παρά τω Υπουργείω Εθνικής Οικονομίας και μετά πολλάς συνεννοήσεις και συζητήσεις κατέληξαν εις τα κάτωθι συμπεράσματα και συμφωνίας και εις σχετικάς ερωτήσεις μας μας εδήλωσεν ο εις των μελών της προ ημερών αφιχθείσης επιτροπής κ. Ματθ. Κουμερτάς.
Εις σχετικήν ερώτησίν μας τίνες οι σκοποί της εκεί μεταβάσης επιτροπής ούτος μας είπεν τα εξής: Η επιτροπή των Σμυριδωρυκτών ης είχον την τιμήν και εγώ να μετέχω, κατόπιν ολοψήφου προτάσεως του χωρίου μου, μεταβάσας εις Αθήνας είχε υπ’ όψει της, εκτός των λεπτομερειακών και τρεις σπουδαίους από σμυριδωρυκτικής απόψεως σκοπούς.
1) Να ενισχύσωμεν την κυβέρνησιν και τους πολιτευτάς μας δια τον σκληρόν αγώναν της βελτιώσεως της εμπορίας της σμύριδος
2) 2) Αύξησιν του παραδοτέου ποσού σμύριδος κατά το τρέχον έτος από 10.000 εις 15 χιλ. Τόν.
3) Την λήψιν αποφάσεως υπό της κυβερνήσεως δια την αναγραφήν αναλόγου κονδυλίου δια την επέκτασιν της κατασκευής της οδού Μονής και Απειράνθου εις περισσότερα χιλιόμετρα, ίνα ούτω δυνηθώμεν ημείς οι ορεινοί να συγκοινωνήσωμεν δι’ αυτοκινήτου, εγκαταλειπομένης πλέον της δια πρωτογόνων μέσων συγκοινωνίας. Επί των σκοπών της τούτων η επιτροπή επέτυχεν ως ο ίδιος μας είπεν τα εξής:
1) Η κυβέρνησης προπορευομένου εις το ζήτημα τούτο του κ. Πρωθυπουργού, όστις ανέλαβεν προσωπικώς το ζήτημα, εργάζεται δια να απαλλάξη την σμύριδα της υπεγγυότητος εις τον έλεγχον, καταβάλουσα προς τούτο μεγάλας προσπαθείας και υπέρμετρον ζήλον αρξαμένων επιτυχώς των προκαταρκτικών ενεργειών παρά τω Διεθνεί Οικονομ. Ελέγχω και τας ενδιαφερομένας κυβερνήσεις, έχουσα σκοπόν όπως κατόπιν τούτου οργανώση τα σμυριδωρυχεία εις αυτόνομον κρατικόν οργανισμόν δια τελείας αυτοδιοικήσεως της εμπορίας της σμύριδος λαμβανομένων και εφαρμοζομένων όλως συγχρονισμένων μέτρων και μεθόδων.
2) Η κυβέρνησις εδέχθη όπως δια το τρέχον έτος παραλάβη 16.000 τόνους ήτοι 10.000 από το Κόρωνονκαι 5.000 τόννους από την Απείρανθον και εκ των 10.000 τόννων της Κορώνου θα είνε οι 4 χιλ. β΄ ψιλή οι 3 1/2 χιλ. β΄ χονδρή και οι 2 ½ χιλ. τον. α΄ χονδρή σμύρις.
3) Όσον αφορά τας οδούς δια μεν την οδόν Απειράνθου θα καταβληθή προσπάθεια όπως προεκταθή μέχρι Σταυρού-Κεραμωτής, δια δε της Μονής το υπουργείον δεν δύναται να προκηρύξει διαγωνισμόν επεκτάσεως άχρις ότου διακανονισθή το ζήτημα της διατηρήσεως του υπερτιμήματος της λίρας, όπερ ο έλεγχος επιμένει να καταργηθή.
Πάντως όμως οπωσδήποτε υπεσχέθη το υπουργείον όπως προκυρήξη διαγωνισμόν δια 2-3 χιλιόμετρα προς το παρόν, μη δυνάμενον δια τα περιπλέον να βασισθή επί του προσθέτου, τιμήματος λόγω επιμονής του ελέγχου, όπωσδήποτε η επιτροπή έμεινε κατενθουσιασμένη εκ της προθυμίας και του ενδιαφέροντος του υπουργού κ. Βουρλούμη και του τμηματάρχου κ. Ξυνοπούλου, όσον αφορά το ζήτημα της διευθετήσεως του σμυριδειακού.
Και ούτω εισήλθομεν, ως φαίνεται εις την οδόν της δράσεως όσον αφορά την διευθέτησίν του σμυριδειακού, η επίτευξις της οποίας θα σημάνει την πλήρη οικονομικήν αναστήλωσιν της Νάξου.
Εφ. «Φωνή Νάξου-Πάρου», Α.Φ. 218/23-3-1930
Σ.Σ. Το άρθρο αυτό μεταφέρθηκε αυτούσιο λόγω των σημαντικών πληροφοριών που περιέχει.

Πανηγυρίζομεν
Η Νάξος σήμερον επανηγύριζεν επί τη ευκαιρία της υπογραφής του δια την κατασκευήν του λιμένος συμβολαίου, προέπεμψε δε τον βουλευτήν της κ. Πρωτοπαπαδάκην μέχριν του ατμοπλοίου εν μέσω αψίδων, υπό τον κρότον των ενγχωρίων τηλεβόλων και υπό τας ζητοκραυγάς του πλήθους. Ελπίσωμεν ότι οι πόθοι μας θα εκπληρωθώσι μέχρι τέλους.
Εφ. «Αιγαίον», Α.Φ. 249/17-03-1907