A' Πολιτιστική Συνάντηση Δανακού

 Στις 3 Αυγούστου  πραγματοποιήθηκε η Α' Πολιτιστική Συνάντηση  Δανακού στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για το μουσείο "Χαλκορήνης και Ναξίων Λαϊκών Ποιητών"στη Βρύση Δανακού 

οι φωτογραφίες της εκδήλωσης και το κείμενο που ακολουθεί
εστάλησαν απο τον Σύλλογο Δανακιωτών Νάξου "Η Ζωοδόχος Πηγή"

Α’ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΔΑΝΑΚΟΥ
ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ «ΧΑΛΚΟΡΗΝΗΣ ΚΑΙ ΝΑΞΙΩΝ ΛΑΪΚΩΝ ΠΟΙΗΤΩΝ»
Πραγματοποιήθηκε στις 3 Αυγούστου η Α΄ Πολιτιστική Συνάντηση Δανακού στο πλαίσιο της ίδρυσης του Μουσείου «Χαλκορήνης και Ναξίων Λαϊκών Ποιητών» με τη συμμετοχή έγκριτων πανεπιστημιακών στη μαγευτική τοποθεσία της Βρύσης του Δανακού.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Δήμαρχος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων κ. Μανώλης Μαργαρίτης, ο κ. Νικόλας Βασιλάκης πρώην δήμαρχος Δρυμαλίας, η κ. Τασία Δεουδέ ποιήτρια, ο κ. Βασίλης Φραγκουλόπουλος έγκριτος νομικός και πρώην πρόεδρος Ένωσης Κυκλαδικού Τύπου, ο κ. Νίκος Βερνίκος πρόεδρος της ΟΝΑΣ, ο κ. Σιδερής Γεώργιος πρόεδρος Εφετών, ο κ. Αντώνης Τζιώτης πρόεδρος Συλλόγου Φιλωτιτών, ο κ. Γιάννης Τουμπακάρης με τη σύζυγό του Βούλα του Συλλόγου Απεραθιτών καθώς και πλήθος κόσμου που παρακολούθησε με πολύ ενδιαφέρον τις σημαντικές τοποθετήσεις των ομιλητών.

Την εκδήλωση άνοιξε η πρόεδρος του Συλλόγου Δανακιωτών κ. Μαρία Βάσιλα, η οποία καλωσορίζοντας τους επισκέπτες υπογράμμισε τη σημασία της ίδρυσης ενός θεματικού μουσείου για τη Ναξιακή λαϊκή ποίηση αναφέροντας ότι στην επιτροπή του μουσείου θα συμμετάσχουν μέλη του Δ.Σ. του Συλλόγου αλλά και σημαντικές προσωπικότητες εκτός Δανακού δίνοντας το στίγμα ότι πρόκειται για ένα συλλογικό εγχείρημα που υπερβαίνει τα όρια του Δανακού.

Πρώτος έλαβε το λόγο ο καθηγητής κ. Γιάννης Προμπονάς, Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, ο οποίος μετά τον χαιρετισμό του τιμητικά δώρησε τα πρώτα τρία βιβλία για τη συλλογή του μουσείου. Στην ομιλία του με θέμα «Οι αρχαίες ρίζες του Δανακού- Ερμηνεία ονόματος»,ο κ . Προμπονάς υποστήριξε μέσα από τεκμηριωμένες πηγές την αρχαία προέλευση του ονόματος Δανακός το οποίο ετυμολογικά προέρχεται από τη λέξη δόναξ (του δόνακος) που σημαίνει καλάμι κάτι που προφανώς υποδεικνύει την ύπαρξη καλαμιών στην περιοχή κατά το παρελθόν, τα οποία σποραδικά τα βλέπουμε και τώρα. Μάλιστα, αυτή η άποψη ενισχύεται από την ύπαρξη άφθονου νερού στον τόπο αυτό που ευνοεί την ανάπτυξη καλάμων. Δεν είναι τυχαίο που ο Νείλος ποταμός αναφέρεται και ως δονακώδης ανέφερε ο κ. Προμπονάς. Ολοκληρώνοντας, υπογράμμισε ότι η επικράτηση του αρχαίου ονόματος δόναξ λέξη η οποία αντικαταστάθηκε κατά τη Βυζαντινή περίοδο από την λέξη κάλαμος (καλάμι), μαρτυρεί πως ο Δανακός κατοικούνταν αδιάλειπτα από την αρχαιότητα, «έστω και μία γενιά να είχε λείψει το αρχαίο όνομα θα είχε ξεχαστεί» είπε χαρακτηριστικά.

Στη συνέχεια ο κ. Γιώργος Θανόπουλος, Καθηγητής Λαογραφίας Πανεπιστημίου Αθηνών, στην ομιλία του με θέμα «Η σύγχρονη ποίηση στον Δανακό», ανέλυσε πώς η λαϊκή ποίηση γίνεται φορέας διαφύλαξης της συλλογικής ιστορικής μνήμης και της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου καθώς αποτελεί έναν αφηγηματικό λόγο με καθημερινή χρήση στον τόπο αυτό. Μέσα από τα λαϊκά δίστιχα που συνέλεξε από την πλούσια ύλη της εφημερίδας του Συλλόγου «Τα Δανακιώτικα Νέα», όπως πολύ αναλυτικά, κατέδειξε ο κ. Θανόπουλος, προβάλλονται οι αξίες του τόπου και των ανθρώπων του, οι ευαισθησίες, ο σεβασμός για το περιβάλλον, η σημασία της συλλογικότητας και των κοινωνικών εκδηλώσεων, η αναβίωση των παραδόσεων ενώ η ίδια η ποίηση γίνεται εργαλείο ενίσχυσης της τοπικής ταυτότητας.

Τέλος, ο κ. Μανώλης Σέργης, επιχείρησε μια λαογραφική προσέγγιση της εφημερίδας του Συλλόγου «Τα Δανακιώτικα Νέα» η οποία εκδίδεται από το 2009, με βάση, όμως, επιστημονικών κριτήηρίων για το πως συνδιαλέγεται με την κοινωνία γενικότερα. Τόνισε την σχεδόν αποκλειστική γυναικεία παρουσία στην έκδοση της εφημερίδας, γεγονός σπάνιο ακόμα και στις μέρες μας. Παρατήρησε στη συνέχεια ότι στο περιεχόμενο της εφημερίδας κυριαρχεί το στοιχείο της νοσταλγίας και παρελθοντολογίας ώστε δίνεται η εντύπωση ότι δεν υπάρχει σύγχρονη παραγωγή πολιτισμού στο χωριό. Υπογράμμισε, τέλος, ότι αποτελεί το όργανο του συλλόγου και έναν αυθεντικό εκφραστή του ναξιωτισμού τόσο στην πόλη όσο και στο εξωτερικό όπου λαμβάνουν την εφημερίδα και επαίνεσε την ακομμάτιστη στάση της που της προσδίδει κύρος και σοβαρότητα.

Οι παρουσιάσεις ολοκληρώθηκαν με έναν γύρο ερωτήσεων και παρατηρήσεων από τους παρευρισκόμενους. Ο λόγιος κ. Βασίλης Φραγκουλόπουλος επαίνεσε την πρωτοβουλία αλλά και το υψηλό πνευματικό περιεχόμενο της εκδήλωσης ενώ ακούστηκαν ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις από αρκετούς παρευρισκόμενους.

Τις ομιλίες ακολούθησαν ποιητικοί αγώνες με τους παρόντες κυρίως Δανακιώτες, Φιλοτίτες και Απεραθίτες, να προσέρχονται ο ένας μετά τον άλλο στο μικρόφωνο και να διαβάζουν ή να λένε από στήθους κοτσάκια. Ο Λευτέρης ο Τσάφος που ζεί στην Αμερική, ικανός Δανακιώτης στιχοπλόκος, έστειλε πολλά δικά του τα οποία διαβάστηκαν από τους διοργανωτές.

Ο Κοντοστέφανος από το Φιλώτι, αυτή η εμβληματική φιγούρα λαϊκού ποιητή έστειλε γραπτώς τα ποιήματά του και ζήτησε να διαβαστούν δημόσια γιατί η ηλικία του δεν του το επιτρέπει.

«Κι αν είναι το χωριό μικρό δεν έχει σημασία

Βγάζει ανθρώποι ποιητές και δώνουσιν του αξία» έγραψε για το Δανακό.

Στην συνέχεια οι Απεραθίτισσες Βούλα Ελευθερίου, Οικονόμου Ειρήνη και Κατινά Μαρία μας εξέπληξαν με την μαεστρία τους αλλά και η Κρασά Μαρία του Λιμοκοντόρου από το Φιλώτι. Έπειτα, ο Αντώνης Χάλκος (Χαλκαντώνης) από το Δανακό καλά προετοιμασμένος πήρε την σκυτάλη και μας παρέθεσε πολλά δίστιχα μεταξύ των οποίων είπε:

«Στο ρυάκα οι νοικοκυρές εκάνανε μπου(γ)άδα

Και ήλεε η καθεμιά δικιά τζι μπατινάδα.»

Ενώ παρατήρησε τελειώνοντας ότι έχει ακόμα πολλά για την επόμενη φορά.

Κοτσάκια επίσης είπαν ο Στέφανος Ψαρράς «Την Αξά η Χαρκορήνη με πολιτισμό τη ντύνει» όπως και ο Δημήτρης Βάσιλας του Τζιμονικόλα.

Τέλος, ο Μιχάλης Χάλκος (βιολί)και ο Δημήτρης Τσάφος (λαούτο) τραγούδησαν σε γνωστούς παραδοσιακούς σκοπούς πολλά από τα νεόκοπα δίστιχα.

Η εκδήλωση που είχε παραδοσιακό κέρασμα με ρακί και ντόπιο αρσενικό τυρί κράτησε μέχρι αργά το βράδυ με τους παρευρισκόμενους να ανανεώνουν το ραντεβού για του χρόνου και τους επόμενους ποιητικούς αγώνες οι οποίοι θα διοργανώνονται κάθε χρόνο από τον Σύλλογο Δανακιωτών της Αθήνας, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του μουσείου «Χαλκορήνης και Ναξίων Λαϊκών Ποιητών».